امام علی علیه السلام

اجر و پاداش کسیکه در جهاد با دشمن به شهادت رسیده بالاتر از کسی که قدرت بر گناه دارد ولی عفّت به خرج می دهد نمی باشد و فردی که عفیف است نزدیک است فرشته ای از فرشتگان باشد 

مَا الْمُجَاهِدُ الشَّهِیدُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَعْظَمَ أَجْراً مِمَّنْ قَدَرَ فَعَفَّ لَکَادَ الْعَفِیفُ أَنْ یَکُونَ مَلَکاً مِنَ الْمَلَائِکَة

نهج البلاغه

• در مباحث اخلاقی از دو نوع جهاد نام می برند ، یکی جهاد با دشمن بیرونی و یکی جهاد با دشمن درونی یعنی نفس امّاره ، در جهاد بیرونی انسان با کسی می جنگد که مثلاً به آب و خاک و ناموس کشورش دست درازی کرده و در جهاد با نفس ، انسان با خواسته های نا مشروع و هوی وهوس خویش مبارزه می کند (که یک جهاد همیشگی تا آخر عمر است ولی جهاد با دشمنِ بیرونی همیشگی نیست) از این رو به جهاد با نفس ، جهاد اکبر گفته شده و به جهاد با دشمن بیرونی ، جهاد اصغر اطلاق گردیده است . (1)
• در سخن امام علی علیه السلام ، ارزش فردی که زمینه ی گناه برای او فراهم است و هیچ مانعی از این جهت برای او وجود ندارد ولی در عین حال ، دست به گناه نمی زند ، بالاتر یا حداقل مساوی (2) با اجر و پاداش کسی به شمار آمده که در جبهه ی جنگ به شهادت رسیده است ، زیرا ممکن است شخصی به علت قدرت و دارا بودن امکانات و شرایط مادی ، بر دشمن بیرونی غلبه نماید امّا در عین حال ، قدرت بر کنترل و مهارِنفس خود را نداشته و آلوده به گناه گردد .
• متأسفانه امروزه به علت فن آوری های نوین و رسانه های مختلفی که به وجود آمده ، تشویق و تبلیغ از گناهان افزایش پیدا نموده و به جهت شبهه پراکنی و وسوسه های شیطان صفتان ، قبح و زشتی برخی از گناهان از بین رفته و بسیاری از افراد به ویژه نسل جوان تحت تأثیر این رسانه ها ، آلوده  به برخی از گناهانی شده اند که عفّت و پاکدامنی آنان را تهدید می نماید .

پرسش : چرا افراد عفیف و پاکدامن پاداش بالاتری از مجاهد شهید دارند ؟

پاسخ :زیرا جهاد با نفسِ امّاره همیشگی و دشوارتر از جهاد با دشمن بیرونی می باشد و چه بسا فردی قدرتمند ؛ دشمن بیرونی را شکست دهد ولی مغلوب نفس امّاره ی خود شود .

------------------------

1- بهج ‏الصباغة فی‏ شرح ‏نهج‏ البلاغة، ج 3    ، صفحه‏ ى 559

2- الأمثال ‏والحکم ‏المستخرجة من ‏نهج‏ البلاغة، صفحه‏ ى 325